Zowel op het veld als daarbuiten groeide Sjaak Polak (40) uit tot een cultheld. Op het veld ging hij voorop in de strijd, terwijl Polak ook voor de camera’s liet zien pit te hebben. Voetbal.com zocht Polak op.

De interviews met Sjaak Polak hebben inmiddels een legendarische status gekregen op het internet. Voor de camera symboliseert hij hoe de verdediger annex middenvelder op het veld was: hard werken, felle duels en geen poespas. Polak liet vaak duidelijk merken dat hij niet gediend was van aanstellerij en ook in gesprek met Voetbal.com benadrukt hij dat. "Soms zie ik schwalbes… Die spelers verdienen echt een keer een kegel, dan kan je echt vallen. Dat je hard speelt, daar heb ik geen problemen mee. Maar ga elkaar geen kaarten aannaaien en over de grond rollenbollen alsof je ruggengraat in vieren ligt. Dan kunnen ze vier seconden daarna weer een sprint trekken. Daar heb ik echt moeite mee. Ga staan, wees een man."

Met die instelling speelde Polak zeventien seizoenen lang profvoetbal. Zijn carrière kreeg in 1996 gestalte bij Excelsior, dat hem oppikte bij stadsgenoot Feyenoord.  "Ik was niet goed genoeg voor Feyenoord, waarna ik werd gestald bij Excelsior. Prima, maar ik heb genoeg collega-spelers gezien waarvan ik durf te zeggen dat ik beter was." Later volgden FC Twente, ADO Den Haag, Sparta Rotterdam, BV Veendam en RBC Roosendaal, waardoor de carrière van Polak zich vooral in Nederland afspeelde. "Ik had heel graag eerder in het buitenland willen spelen. De mensen zijn daar anders. In de buitenlandse stadions word je als speler heel erg gewaardeerd en in Nederland is dat minder. Desalniettemin heb ik hele mooie jaren gehad in het profvoetbal en daar mag ik niet ontevreden over zijn."

Met Texas Dutch Lions FC uit Amerika kwam er toch nog een buitenlandse club voor Polak. Bij die club sloot hij in 2012 zijn loopbaan af, maar het was niet de club die Polak voor ogen had. "In je carrière moet je wat geluk hebben. Tegenwoordig worden ze ook met minder kwaliteit miljonair en dat ben ik niet.  Dat is jammer, maar je moet een beetje mazzel hebben met de clubs, de trainers en de mensen daaromheen. Ik heb pech gehad. Ik kon een goed contract tekenen bij Maccabi Tel Aviv, maar ik werd gezien als een Israëli door mijn Joodse afkomst." Voor Israëliërs geldt een dienstplicht, waardoor Polak van de transfer afzag. Hij zag het niet zitten om een halfjaar op de Gazastrook te vechten.

Het leven buiten de schijnwerpers
Na het avontuur van een half jaar in Amerika, ging Polak niet langer op zoek naar een nieuwe club. Zijn spelersloopbaan kwam ten einde, maar hij heeft de voetbalwereld nog niet achter zich gelaten. Polak is als trainer nog altijd betrokken bij het voetbal, maar hij is ook maatschappelijk actief. "Op dit moment ben ik in de gevangenis en het jeugdinternaat bezig. Om die jongens aan het sporten te krijgen en plezier te geven. Zo geef ik ze een activiteit. Daarnaast probeer ik af en toe wat voetbalclinics binnen te halen, maar ik ben ook nog altijd in het trainersvak actief."

"Ik mis het profvoetbal wel. Ik denk af en toe nog steeds dat ik achttien ben, maar als je dan gaat sprinten… Dan merk je wel heel snel dat je ouder wordt. Ik heb mijn trainersdiploma’s gehaald en daar ligt ook mijn ambitie. Ik hoop dat ik een kans krijg om bij een profclub te werken en dat ik daar full-time met de boys bezig kan zijn. Ik wil ze helpen in hun ontwikkeling of bepaalde sturing geven. Dat lijkt me gewoon mooi."

Het helpen van spelers doet Polak als trainer van RKSV GDA. De mentaliteit die hij had als speler, probeert hij over te dragen op de spelers. Met GDA is het hard werken. De jongens uit zijn team hebben een baan buiten het voetbal, maar gaan voor hun trainer door het vuur. "Bij mij in het elftal krijgen spelers geen rooie cent. Ze hebben een zware baan en moeten dan van mij keihard trainen. Ik heb een groep die dat wil. Ik sta in de groep, maar sta ook boven de groep. Zo is het een mooie combinatie."

Waar Polak het als speler graag hard tegen hard zag, zo wil hij dat ook terugzien bij zijn eigen ploeg. "Wij gaan als team geen aanstelleritus hebben en we spelen als mannen. Een tik uitdelen is prima, maar dan moet je hem ook incasseren. Dat heeft te maken met een stukje mentaliteit. Dat begint op de training met partijtje. Ik fluit niet eens als iemand een schop krijgt. Opstaan, kom op. Die jongen doet het niet expres en je been ligt er niet af. Gewoon lekker voetballen."

Eerlijk voor de camera's
Dat Polak hield van een felle pot voetbal, liet hij niet alleen op het veld merken. Na afloop van een wedstrijd hadden de aanwezige journalisten graag Sjaak Polak voor de camera, omdat hij garant stond voor goede teksten. "Er zijn interviews dat vrienden en familie zeggen: 'Wat zeg jij nou weer?' Maar dat is typisch Sjaak. Dat voor die camera staan deed mij niks, ik kickte daar niet op. Soms komt er een journalist naar je toe, terwijl je met 4-1 verloren hebt. Die gaat dan doodleuk met een smile op z’n gezicht vragen wat je van de wedstrijd vond. Ze verwachten dan dat ik mooie antwoorden ga geven."

De reacties van Polak symboliseerden de mentaliteit van hem, maar het had ook zo zijn uitwerking op medespelers en tegenstanders. De scherpe teksten gaven een verkeerd beeld van Polak. "Sommige spelers denken door die interviews dat ik een eersteklas mongool ben. Als ze dan uiteindelijk met me samen hebben gewerkt zeggen ze: 'Jezus man, jij bent echt heel anders dan hoe je je voordoet.' Ik doe me alleen niet anders voor."
De scherpe teksten van Polak passen bij de mentaliteit die hij rondom het voetbalveld uitdraagt. "Binnen het veld wil ik winnen, en de scheidsrechter bepaalt daarin de regels. Maar buiten het veld ben ik gewoon een wereldgozer. Ik wil altijd iedereen helpen en sta altijd klaar voor iedereen. Ik hou van een dolletje en een geintje, maar als ik op het trainingsveld sta moet die focus er zijn. Anders word ik boos. Dan konden we beter aan Goede Tijden, Slechte Tijden meedoen."

Deel I: Björn Vleminckx 
Deel II: Melvin Platje 
Deel III: Lars Veldwijk 
Deel IV: Roly Bonevacia 
Deel V: Roy Beerens 
Deel VI: Pa-Modou Kah 
Deel VII: Ruben Ligeon 
Deel VIII: Sjaak Polak

Door: Pim Westenberg